Kompanzasyon Panosu Nedir?

Kompanzasyon nedir sorusunu şu şekilde cevaplayabiliriz. Voltaj ve akım arasında genelde bir fark bulunmamaktadır. Endüktif yükler ile kapasitif yüklerin oluşturduğu etki neticesinde akım sinyalinden voltaj sinyaline doğru maksimum +90° veya -90°’lik bir faz kayması meydana gelmesi beklenir. Endüktif yük ile kapasitif yükün birbirini etkilemesi sonucu oluşan voltaj ve akım sinyalinin arasında gerçekleşen ideal seviyeye yakın 0°’ye yakın tutmaya yarayan sitem kompanzasyon olarak bilinmektedir.

Diğer bir tanım ile ifade etmek gerekirse; elektrik sisteminde görülen bobinler, elektrik motorları vb. mıknatıslanma etkisine bağlı olarak elektrik enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürülmesini sağlayan mıknatıslanma ile şebeke üzerinde meydana gelen faz akımının sabit konuma gelmesini sağlayan sistem olarak da kompanzasyonu açıklamak mümkündür. Kompanzasyon panosunu ise işletme sahiplerinin kullandığı enerjiyi düzenlemek için kondansatörlerin ve ölçü aletlerinin üzerinde bulunan pano olarak açıklayabiliriz.

Kompanzasyonların Fiyat Aralığı

İşletmelerin bünyelerinde bulundurması kompanzasyon bulundurması zorunludur. İşletmelerin kompanzasyon sistemini bağlatmadan önce bazı araştırmalar yaptıkları bilinmektedir. Kompanzasyon fiyatları ile ilgili olarak net bir fiyat aralığı belirtmek mümkün görünmemektedir. Kompanzasyon fiyatları ile ilgili olarak öncelikli olarak işletmelerin yapılarına ve işleyiş sistemlerine bakılması gerekiyor. İşletmelerde yapılan incelemelerin tamamlanmasının ardından kompanzasyon fiyatları ile ilgili olarak bilgi alabilirler. Fiyat alma işleminin tamamlanmasının ardından işletmeler kompanzasyon kurulumuna başlatabilir.

İşletmelerin Kompanzasyon Yaptırması Zorunlu mu?

Şirketlerin, kompanzasyon sistemleri yapmaları zorunludur. İşletmelerin kompanzasyon yaptırmaları 2004 yılı itibariyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından zorunlu hale getirilmiştir. Kompanzasyon yaptırarak işletmelerin; enerji tasarrufu sağlamasının birçok faydası bulunduğu için hem zorunlu olduğu için hem de enerji tasarrufu sağlamak için kompanzasyon sistemini işletmelerine kurmaktadır.

Kompanzasyon Sistemlerinin Yaptırılmaması Durumunda Neler Olmaktadır?

İşletmelerin olmazsa olmazı olarak görülen kompanzasyonların yaptırılmaması durumunda;
Reaktif enerji dağıtımı yapılan sistemlerde enerji azalması,
Enerji üretiminde ve enerjinin dağıtılmasının beklenenin altında kalmasına,
Gerilim sistemlerinde azalma yaşanmasına
Enerji seviyesinde meydana gelen azalmalara bağlı olarak enerji seviyesinde belirgin bir düşüş görülmesi vb. gibi durumlara yol açması beklenmektedir.

Kompanzasyon Sistemi Bağlantısı Yaptıracak Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?

Kompanzasyon sistemi bağlatacak olan işletmeler;
Enerji olarak beslenme sağlayan voltaj yapısına,
Kondaktöre bağlı olarak çalışan reaktif gücün sürekli olarak çalışıp çalışmadığı,
Enerji merkezlerinde yapılan ölçümlerin verdiği sonuçların doğru olup olmadığına,
Reaktif güçlerin hangi enerji merkezlerine sahip olduğuna,
Kondaktörlerin giriş yapılarına,
Reaktif güçte bulunan kablo yapılarına,
Kablo kesitlerinin kablo parçalarıyla uyumlu çalışıp çalışmadıklarını,
Bağlı olan enerji yapılarının gevşek yapıda olup olmadıklarına,
Kondansatörlerin gövdelerine topraklama yapılması vb. gibi koşullara dikkat edilerek kompanzasyon sistemlerinin kurulması tavsiye edilmektedir.

Kompanze Etmek Nedir?

Enerji yükünün dengelenmesi işlemi kompanze etmek olarak bilinmekte ve açıklanmaktadır.

Kompanzasyonun Üretici Açısından Faydaları

Kompanzasyon işlemlerinin üreticiler açısından birçok faydası bulunuyor. Kompanzasyonun üreticilere;

İletim hatlarına daha fazla enerji iletilmesi beklendiği için üretim başta olmak üzere iletim ve dağıtım tesislerinde verimliğin artması,
Enerji üretimde artış görülmesi ve satış maliyetinin azalması
Enerji sistemlerinin harcanan enerjinin azalması
Enerji dağılımında yaşanan kayıplarda ve meydana gelen gerilimlerde azalma sağlaması vb. gibi noktalarda fayda sağlamaktadır.

Kompanzasyonun Tüketiciler Açısından Faydaları

Kompanzasyon siteminin üreticiler için faydası bulunduğu gibi tüketiciler içinde faydaları bulunmaktadır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;
Transformatörlerin ve tesis kapasitesini artırması,
Enerji merkezinden daha az reaktif güç çekilmesini sağlaması,
Enerji kayıplarında azalma meydana gelmesini,
Enerji geriliminin daha az yaşanmasına,
Harcanan enerjinin azalmasına,
Ödenecek olan enerji ücretine daha az ödeme yapılmasına katkı sağlaması vb. gibi birçok faydası bulunmaktadır.

Bir önceki yazımız olan Topraklama Malzemeleri Nelerdir? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.