
Kompanzasyon Panosu Yapımı
Kompanzasyon Panosu Yapımı
Kompanzasyon, elektrik sistemlerinin gerilim ve akım arasındaki faz farklarını ayarlamak için yapılır. Kompanzasyon pano yapımı, faz farklarının en ideal açı değerine getirmek maksadıyla yapılır. Devrenin negatif etkilenmemesi için reaktif yüklerin sıfıra indirgenmesi hedefiyle kurulum edilen sistemler olarak tanımlanabilir.
Kompanze edilen sistemlerde, iletkenler daha ince kesitlerde seçilebilmektedir. Panoda kullanılan diğer ögelerin daha ideal çalışması için iletkenler, baralar ve çeşitli yalıtkanlar kullanılır. Besleme transformatörü, kumanda, kontrol ve koruma elemanları değerleri, kompanzasyon şeması ile daha küçük olarak uygulanabilir. Böylelikle besleme transformatörü ile tesis kapasitesi yükselerek daha iyi performans sağlar.
Kompanzasyon Panosunun Amacı Nedir?
Kullanılan enerjinin niteliğini yükseltirken, maliyetini düşüren kompanzasyon pano yapımı, reaktif enerji çekiminde avantaj sağlar. Kompanzasyon işleminin amacı; elektrik enerjisinin alındığı kaynaktan, iletilen tüm alıcı noktalarına kadar daha az kayıpla sürdürülmesini sağlamaktadır. Elektrik sistemlerinde kayıpların mümkün olduğu kadar azaltılması, enerjinin daha verimli kullanılmasına ve daha az maliyet ödenmesine katkı sağlar.
Galvaniz sac materyalinden yapılan kompanzasyon pano, epoksi polyester toz boya ile kaplanır. Alternatif olarak demir ve fosfat karşımı olan materyaller ile kaplamaları sağlanır. Çeşitli cihazlar kullanılarak yapılan panolar, elektrik enerjisinde ekonomik avantajlar sağlar. Cihazların güvenliğini ve en ideal biçimde çalışmalarına katkı sağlayan, gerekli bir öğedir.
Kompanzasyon Panosu Elemanları Nelerdir?
Kompanzasyon panosu nasıl yapılır konusunda, panoda kullanılan ögelerden bahsetmek gereklidir. Panoda kullanılan tüm aparatların standartlara uygun nitelikte olması gereklidir. Uluslararası alanda IEC sertifikası ve Türkiye’de TSE onaylı elektrik elemanları ve pano ürünlerinin kullanılması, can ve güvenliğinin sağlanması için önemlidir.
Kompanzasyon panolarında kullanılan temel öğeler, baralardır. Aynı frekanstaki değerleri yani elektrik enerjisini hem toplayan hem dağıtan pano elemanlarıdır. Üretilmiş bu enerjinin şalt sahasına iletilmesinde etkin rol oynar. Ayrıca kompanzasyon pano üzerindeki diğer teçhizatların birbiriyle iletimleri ve irtibatları için gerekli, iletken maddedir.
Kompanzasyon panosunda kullanılan diğer elemanlar ise şu şekildedir;
- İletkenler
- Şalterler
- Kapasitör
- Akım Trafosu
- Sigorta
- Kontaktör
- Reaktif Güç Kontrol Rölesi
- Şönt Reaktörü
- Mesnet İzolatörü
Kompanzasyon Panosu Neden Gereklidir?
Kompanzasyon panosu, kullanılan elektrik enerjisinin tamamından yararlanmak için kullanılır. Enerjide kayıp olmaması ve muhtemel kayıpların tamamının önlenmesi için uygulanan bir sistemdir. Kompanzasyon pano uygulaması, cihazların sorunsuz ve arızasız çalışması için gerekli bir düzlemdir. Panoda kullanılan elektrik materyalleri ile kaynaktan alıcıya dek, eksiksiz iletim yapılması sağlanır.
Devre içerisinde kullanılan aparatlar ve materyaller ile kayıptan enerji üretimi yapılır. Yani daha açık ifadeyle pano içerisinde ekstra enerji üretimi yapılarak, elektrik enerjisinin maliyeti düşürülür. Dolayısıyla daha yüksek karda enerji elde ederken, daha kaliteli kullanım avantajı sağlayabilirsiniz.
Kompanzasyon Şeması Nasıl Çizilir?
Bağlantı şeması olarak da adlandırılan kompanzasyon şeması, kullanılacak malzemeleri ve kullanılacakları konumları belirleyen grafiklerdir. Panonun, malzeme kutusunda ya da malzema üzerinde olması zorunludur. Akım transformatörünün sekonder ucuna regler ve multimetre monte edilerek yapılır.
Bağlantı oluşturulurken; kondansatörlerin bir fazlı yahut üç fazlı olması, bağlantının nasıl olacağını belirleyen unsurlar arasındadır. Kontaktör bobinleri için çalışma voltajı olması, kompanzasyon panosu yapımı için özen gösterilmesi gereken konulardan biridir. Panoda, 63 amper üzeri sigortalar için NH sigorta yapılması zorunludur.
Kompanzasyon Panosu Bağlantısında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kontaktörlerin ve reaktif güç rölesinin bobinine uygun besleme voltajı olması, kondansatörün kontaktör bobinine bağlı reaktif güç kontrol rölesini çalıştırması önemli noktalardır.
Reaktif güç rölesinin aynı faza bağlı olması, kablo kesitlerininse kablo pabuçlarına uyar nitelikte olması kompanzasyon pano bağlantılarında dikkat edilmesi gereken noktalardır.
Bir önceki yazımız olan Solar Sistemlerde Yıldırımdan Korunma başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.