Toprak Nötr Arası Gerilim
Toprak Nötr Arası Gerilim
Toprak ile nötr faz arasında meydana gelen gerilimin ölçülmesi ve muhtemel sorunlarının giderilmesi son derece önemlidir. Toprak nötr arası gerilim olması gerekenden fazla ise insan sağlığını ve hayatını tehlikeye atabilir. Bununla birlikte kullanılan elektronik cihazların da bozulmasına neden olur. Bu yüzden nötr faz ile toprak arasında bulunan gerilim mutlaka kontrol edilmeli ve gerekli müdahaleler zamanında yapılmalıdır.
Toprak ile nötr faz arasında oluşan gerilime etki eden birçok faktör vardır. Prizden kolaylıkla ölçülebilen toprak nötr arası gerilim eğer olması gereken değerde değilse bunun nedenini araştırmak gerekir. Bu gerilim farklılığına neden olabilecek birçok faktör vardır. Bu faktörlerin tespiti ve onarılması gerilim dengesizliğini ortadan kaldıracaktır.
Nötr Toprak Arası Gerilimin Nedenleri
Yükten kaynaklanan problemler: Şebekenin yükünden kaynaklanan bozukluklar gerilime neden olmaktadır.
Topraklama kablosununa paralel kuvvet kabloları: Yüksek akımlı kablolar, topraklama kablosunun yanında ise gerilimi etkiler.
Eş potansiyel dengesizlik: Sisteminde ki dirençler arasında akım farkının 1 Ohm’un üzerinde olması eş potansiyel dengesizlik oluşturmaktadır. Bu dengesizlik nötr toprak arası gerilim oluşturmaktadır.
Harmonikler: Şebekede bulunan harmoniklerin yoğun olması, nötr fazdan akan harmoniklerde gerilime neden olmaktadır.
Statik kuvvetler: Hava akımı ve titreşimler nötr oprak gerilimi etkileyen statik kuvvetlerdir .
Endüktif yükler: Tekbir fazla yoğunlaşan endüktif yükler nötr toprak arası gerilim oluşmasına neden olur
Dengesiz Yüklenme: Farklı güçlere sahip hatların çekilmesi dengesiz yüklenmeye neden olur. Bu da gerilim oluşturur.
Toprak kaçak akımları: Toprakta bulunan kaçak akımlar, toprağın kendisinde gerilimlere neden olur. Bu durum da nötr toprak arası gerilimi etkiler.
Topraklama elektrotları: Kurallara uygun çakılmayan topraklama elektrotları da gerilime neden olmaktadır.
DC’den kaynaklı sistemler: Sisteme yakın mesafede bulunan metro, tramvay gibi hatlardan gelen DC kaçakları da nötr toprak arası gerilime neden olabilmektedir.
İşletme topraklamasında eksiklik: Topraklama da kopukluk olması nötr ile toprak arasındaki gerilime sebep olmaktadır.
Nötr ile Toprak Arası Ölçümler
Nötr ile toprak arasındaki gerilime neden olan faktörleri belirleyebilmek için bazı ölçüm ve analizler yapılmaktadır. Nötr toprak gerilim değeri kadar, gerilimin nedenini öğrenmek de önemlidir. Bu yüzden işin uzmanı olarak hizmet veren kuruluşlardan yardım almak gerekiyor.
Ölçüm ve analiz şekilleri:
- Enerji analizi
- Süreklilik testleri
- Toprak geçiş direnci hesaplama
- Loop Empadans kontrolleri
Nötr Toprak Arası Gerilim Kaç Olmalı?
Nötr toprak arası gerilimi ölçmek için üretilen elektronik cihazlar vardır. Bu elektronik cihazlar ile prizden kolaylıkla ölçüm yapılabilmektedir. Ölçümle elde edilen değer 0.5 volt ila 1 volt arasında olması beklenen durumdur. Fakat ideal nötr toprak gerilim değeri 0 volttur.
Nötr Toprak Arası Gerilimin Düşürülmesi
Nötr ile toprak arasında tespit edilen değer yüksek ise mutlaka düşürülmelidir. Profesyonel bir destek alarak belirlenen ölçüm ve analizler sonrasında uzman kişiler tarafından yapılacak işlemler şu şekildedir:
- İzolasyon trafosu
- Nötr kesitin arttırılması
- Harmonik filtre kullanımı
Gerilimin Düşürülmesi İçin Profesyonel Destek
Profesyonel firmalar tarafından yapılacak olan ölçüm ve analizlerle, toprak nötr arası gerilime neden olan faktörler belirlenir. Soruna neden olan bu etkenler uzman kişiler tarafından tespit edilip onarılmalıdır. Böylece sağlıklı ve güvenli bir şebeke kurulmuş olur. Aksi takdirde ölümlere sebep olabilecek tehlikeli durumlara neden olacaktır. Muhtemel sorunların giderilmesi ve gerilimin olması gereken değere ayarlanması insan sağlığını korumanın yanında elektronik cihazların da bozulmasına engel olacaktır.
Bir önceki yazımız olan Solar Sistemlerde Yıldırımdan Korunma başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.