Paratoner TDK Nedir?

Yıldırım, doğa olayları arasında yer alan bir oluşumdur. Her ne kadar zararları konusunda çok fazla bilgi sahibi olunmasa da büyük oranda zararları olan bir doğa olayı olduğunu söylemek gerekir. Yıldırımdan korunmak için yıldırım korunma sistemleri konusunda bilgi sahibi olmak gerekir. Bunun anlamı aslında paratoner kullanmaktır. Paratoner yıldırımdan korunmak için yapılan bir sistemdir.

Yıldırımdan gelen enerjiyi çevreye ve insanlara zarar vermemesi için toprağa geri yollamak için kullanılır. Türkçe bir kelime olmamasından dolayı insanlar arasında daha çok yıldırımsavar olarak bilinir. Paratoner TDK açısından da yıldırımsavar olarak karşılık bulmuştur.

Yıldırım Oluşumu

Yıldırım oluşumu hakkında net bilgi sahibi olmadan paratoner konusunda bilgilenmek eksik olacaktır. Yıldırım, bulutlar ve toprak arasında gelişen bir doğa olayıdır. Toprakta oluşan negatif enerji yüklemesinin bulutların en tepe katmanında oluşan pozitif elektrik yüklenmesi ile etkileşime geçmesi olarak tanımlanabilir. Bundan dolayı aslında bir enerji aktarımı olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Enerji aktarımı yapılmasından dolayı da dokunduğu veya enerjisini bıraktığı alana oldukça fazla zarar verebilir. Bu alandaki insanlarda aynı şekilde zarar görecektir.

Paratoner Nedir?

Paratoner TDK tarafından yıldırımsavar olarak Türkçe karşılık bulmuştur. Adından da anlaşılacağı gibi aslında yıldırımın, insanlara ve yapılara zarar vermeden uzaklaşması işine yarayan bir sistem olduğu sonucuna ulaşılabilir. Yapılan sözlük tanımına göre ise yıldırımın zararını önlemek adına kullanılan, ucunda bakır veya buna benzer bir iletken bulunan, 5-10 metre ortalama uzunluğu bulunan bir demir çubuk ve toprak arasına çekilen yıldırımdan korunma aracıdır.

Paratoner Sistemi

Paratoner tanımının ne olduğunu anladıktan sonra sistemin nasıl çalıştığını da öğrenmek gerekebilir. Paratoner tesisatı aslında bir iletkenlik aracıdır. Sağlanan iletkenlik ile yıldırımdan gelen enerjiyi toprağa yollar. Bunun için binaların çatısına kurulur. Yıldırım düşmesi anında açığa çıkan enerji elektriği ileten bakır teller ile toprağa bağlanır. Bu şekilde yıldırımın olası zararlarından da kurtulmuş olunur. Çünkü yıldırımdan korunmak için bilinen ve kullanılan en etkili sistem olarak kabul edilir. Paratoner tesisatı sırasında da dikkatli olunması gerekir. Çünkü dikkatli olunmaması halinde yarardan çok zarar oluşması söz konusu olabilir.

Paratoner Nasıl Kurulur?

Paratoner tesisatı kurulmadan önce bir ön araştırma yapılır. Bu araştırmanın amacı büyük oranda tesisatın sağlıklı şekilde kurulmasıdır. Kurulumunda mutlaka iyi kalitede bakır veya platin kullanılmalıdır. Yıldırım çapması anında fazlasıyla iletken bir malzeme ile karşılaşması gerekir. Ardından yapılacak olan topraklama sonuçları da önemli olan bir başka konudur. Çünkü paratonerin bağlanacağı toprağın topraklama ölçümü en fazla 10 ohm çıkmalıdır. Bunun üzerinde olması yıldırımsavar yapılmasına olanak tanımaz. Ayrıca yıldırımsavar olan bölgeye ikaz koyulması da can sağlığı açısından unutulmaması gereken bir başka konudur.

Yıldırımdan Korunmak İçin

Yıldırımdan korunmak için yapılması gerekenlerin başında yağmur veya yıldırım olan bir havada dışarıda olmamak gelir. Kapalı alanlar arasında en güvenli olan alan paratoner olan binalar veya otomobillerdir. Otomobillerin korumasının iyi olmasının nedeni otomobil lastiklerinin yıldırımdan doğan enerjiyi ileterek toprağa ulaştırmasıdır. Ayrıca kapalı alanda olmayanlar için uzak durulması gereken yerlerin başında elektrik direkleri, üstü açık araçlar, tepe ve yamaçlar, demiryolları, şemsiye ve diğer iletken malzemelerin olduğu yerler gelir. Bu yerler yıldırım anında çekici görevi görecektir.

Açık alanda kaldığınızda yapmanız gereken ise yanınızdaki insanlardan uzaklaşmak ve hemen yere çömelmektir. Ayaklarınızı olabildiğince birleştirmeye çalışmalısınız. Başınız ise yere eğilmelidir. Bu sayede yıldırımın olası etkilerinden uzaklaşmış olursunuz. Yıldırımın zararları hafife alınamayacak kadar çoktur.

Bir önceki yazımız olan Topraklama Raporu Örneği başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.