Kompanzasyon Panosu Ne İşe Yarar?

Kompanzasyon panosunun bir iş yerinde bulunuyor olması, elektrik hatlarındaki güç kapasitesinin düzenlenebilmesi için gereken tüm alet ve teçhizatların devreye girmesi anlamına gelmektedir. Peki kompanzasyon panosu ne işe yarar?

Kondansatör ile ölçüm yapabilen cihazların üstünde yer alan bir pano olma görevi üstlenen kompanzasyon, bu çerçevede endüktif ve kapasitif olarak tanımlanan yüklerin geri çekilmesinde yarar sağlamaktadır. Kompanzasyon panosu, reaktif enerjiye ihtiyaç duyulan anda, reaktif gücün üretimini gerçekleştiren bir pano çeşididir. Bu anlamda kompanzasyon panoları açığa çıkan reaktif gücün sıfıra minimize edilmesinde ve ihtiyaç anlarında reaktif gücün üretilmesinde yarar sağlamaktadır.

Kompanzasyon Sistemi Nedir?

Enerji hatlarında, voltaj ve akım arasında kalan bölgelerde kullanıma bağlı olarak reaktif enerji denilen bir gerilim hattı ortaya çıkabilmektedir. Bu gerilim hattı genel itibari ile voltaj ve akım arasında kalan faz farklı olarak da nitelendirilmektedir. Reaktif gücü ortaya çıkmasında doğrudan etkili olan endüktif ve kapasitif yüklerin meydana getirdiği etki sonrasında akım sinyalinin voltaj akım sinyaline kıyasla eksi ya da artı 90 derecelik açıyla faz kaymaları meydana gelebilmektedir.

Ortaya çıkan etki bağlamında voltaj ve sinyal akımı arasındaki faz farkını sıfıra indirgeyebilmek ve faz farkını ideal denilebilecek bir noktaya getirebilmek için yapılan işlemlere kompanzasyon ismi verilir. Kompanzasyon sistemi nedir sorusunun yanıtını bu tanımla yapmak mümkün olacaktır.

Kompanzasyon Kavramı

Bir organizasyon içerisinde yer almakta olan cosQ üzerinde işlem yapabilmek için ölçüm cihazlarının, kondaktörlerin, elektriksel malzemelerin ve kondansatör cihazının üzerinde bulunmakta olan panoya kompanzasyon ismi verilmektedir.

Bu pano AG şebekelerinin tümünde enerji hatlarında açığa çıkan reaktif gücün katsayısını düzenleyebilmek ve ideal bir seviyeye getirebilmek için kullanılan bütün cihaz ve aletlerin tümünün yerleştirildiği pano olarak da nitelendirilmektedir.

Tüm bunların yanı sıra kompanzasyon panoları ve elektrik panolarını iki şekilde incelemek mümkündür. Öte yandan kompanzasyon panoları için en önemli özelliğin, reaktif gücünün katsayısının düzenlemesine yaramasıdır.

Kompanzasyon Sistemleri

Kompanzasyon mekanizmalarının kurulum işlemlerinde panonun montajının özenli ve dikkatli bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekmekte olup, bu sistemlerin kurulum aşamasında tercih edilecek yöntem açısından harici ve dahili olmak üzere iki teknik bulunmaktadır. Harici kompanzasyon sistemlerine ait panoların kurulumunda çatısı eğimli bir yapıya sahip olmamasına ve havalandırma panjurlarının yer almamasına dikkat edilmelidir.

Dahili kompanzasyon sistemlerine ait panoların kurulumunda ise havalandırma panjurlarının bulunmasına dikkat edilmelidir. Diğer bir taraftan harici ve dahili iki kompanzasyon kurulum tekniğinde de aşırı fazla bir fiyat farkı yoktur. Büyük boyutlardaki kompanzasyon sistemlerine ait panoların kondansatörleri ile birlikte montajının yapılmasına da dikkat edilmelidir.

Kompanzasyon Panosu Malzemeleri Nelerdir?

Kompanzasyon sistemini kullanacak birçok kişi tarafından merak edilen soru kompanzasyon sistemleri panosunun malzemeleri nelerdir sorusudur. Bir kompanzasyon sisteminin içerisinde yer alacak malzemeler; ampermetre cihazı, kosinüsmetre, multimetre cihazları, elektrik sigortası, bağlantı gücü iletkeni, kondansatör, kondektör, reaktif güç ölçüm aletleri, bakır bara gibi malzemelerdir. Yeni kompanzasyon sistemlerinde işletmeler voltmetre yerine kosinüsfimetre gibi malzemeleri çoğunluk tercih etmektedir.

Kompanzasyon Panosu Kurulumunda Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kompanzasyon sistemlerine ait panoların kurulumunda dikkat edilmesi gereken durumlar bulunmaktadır. Bu durumlar;

Kondansatör cihazının kontaktör cihazının bobinine yerleşik bir durumda olan reaktif enerji rölesinin çalışıp çalışmadığı,
Kondaktör ile reaktif güç cihazının bobinine akımın gidip gitmediği,
Kurulum esnasında kullanılan kabloların pabuçlara takılıp takılmadığı,
Bakır bara ile yapılan kondaktör girişlerinin doğru olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği,
Ölçüm cihazlarının hatalı ölüm yapıp yapmadığı ve kontrol edilmesi gereken reaktif enerji rölesinin faz farkını azaltıp azaltmadığı şeklindedir.

Bir önceki yazımız olan Topraklama Malzemeleri Nelerdir? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.